تحلیلى بر مدیریت توزیع و مصرف منابع آب در شبکه آبیارى زاینده رود (سمت راست سد انحرافى نکو آباد در دهه 80-1370)

اراضى سمت راست سد انحرافى نکوآباد در محلى از حوضه زاینده رود قرارگرفته که قسمت بالادست رودخانه بوده و به علت موقعیت سرآب بودن تصور آن است که اصولاً نباید با کمبود آب روبرو باشد و مدیریت توزیع آب ظاهرا امرى ساده به نظرمى‏رسد. اما با هر نوع تغییرى در میزان آب قابل دسترس و از آن جمله وقوع خشکسالى کارایى مدیریت و برنامه ریزى اعمال شده مورد آزمون قرار مى‏گیرد. مهمترین منابع آب مورد استفاده در اراضى ناحیه موردبحث، آب‏هاى سطحى (آب رودخانه زاینده روداز طریق کانال) و آبهاى زیرزمینى (چاههاى سطحى، نیمه عمیق و عمیق) مى‏باشد. پژوهش در تهیه این مقاله با استفاده از اسناد و گزارشات علمى معتبر در سطح ملى و بین‏المللى، کارمیدانى، انجام مصاحبه و بررسى نتایج 23 پرسشنامه مربوط به 23 روستا در تابستان 82 و همچنین به کارگیرى نرم‏افزار(Excel) همراه بوده است. نتایج بدست آمده از تحلیل داده‏ها نشان مى‏دهد که میزان خالص نیاز آبى گیاهان زراعى منطقه با توجه به الگوى کشت در دهه 80-70 حدود 135 میلیون مترمکعب و نیاز آب ناخالص گیاهان حدود 373 میلیون مترمکعب آب مى‏باشد. باید دانست که متوسط برداشت آب در این دهه در امر زراعت حدود 500 میلیون مترمکعب یعنى بالغ بر 34 درصد، بیش از نیاز ناخالص منطقه بوده است . نتیجه این پژوهش آنست که به نظرمى‏رسد مى‏بایستى همکارى گسترده‏اى براى رسیدن به یک مدیریت صحیح و دراز مدت در توزیع منابع آب و کنترل مصرف، بین سازمان آب، اداره کشاورزى و مخصوصا زارعین نکوآباد صورت گیرد تا توزیع و بهره‏بردارى از منابع آب وضعیت پایدارترى داشته باشد.